(Báo Quảng Ngãi)- Đến hẹn lại lên, độ khoảng tháng 10, tháng 11 Âm lịch chim mía bắt đầu kéo nhau về cư ngụ trên đồng mía quê tôi. Có rất nhiều loại chim, nhưng nhiều nhất vẫn là loại chim có lông màu xám, rằn lác đác, mỏ nhọn, chân mảnh, mình thon. Thoạt đầu thì ngỡ chim sẻ, nhưng nhìn kỹ lại thì không phải, chúng bé và trông có vẻ yếu ớt hơn. Vì nó cư ngụ thành từng đàn trong ruộng mía, nên người dân quê tôi gọi luôn là chim mía.
Tuổi thơ tôi gắn liền với chim mía. Tôi chẳng thể nào quên kỷ niệm những lần đi săn chim mía với đám bạn. Việc săn chim mía như có một sức hút không thể cưỡng nổi. Thậm chí có đứa còn bảo nếu sống ở đất mía mà không một lần đi săn chim thì... kỷ niệm tuổi thơ sẽ vơi đi phần nào trông thấy. Giờ nghiệm lại thấy bạn nói cũng có lý.
Có hai cách để săn chim mía. Xua đuổi kết hợp dùng lưới hoặc thổi ống đồng. Chọn những hôm mưa gió, chúng tôi mang theo đèn pin, ống đồng và những “hạt đạn” được nặn bằng đất sét, trộn ít muối sống phơi khô. Số “đạn” được vo tròn cho vào ống đồng. Khi đã xác định được vị trí chỉ cần cầm ống đồng lên cao, chĩa về chỗ chim mía và thổi mạnh. Bầy chim mía đang co ro ngủ trên đám lá trúng “đạn” rơi lộp độp. Sau đó chỉ cần soi đèn pin và nhặt những con chim mía cho vào giỏ.
Còn nếu dùng lưới thì lựa trời chiều khi bóng hoàng hôn chập choạng, dò xét hướng chim bay và giăng lưới. Bắt chim mía bằng lưới cần sự chung sức của nhiều người. Người thì căng tay lưới, người quẳng về hướng định sẵn. Một số khác chia nhau len lỏi lội vào các đám mía lân cận, nhè nhẹ khua đuổi cho bầy chim mía di chuyển dần đến chỗ lưới chực sẵn. Tiếng hú hét vang cả một góc trời, bầy chim mía bay ra mắc bẫy, nằm gọn trong bọng lưới. Thật khó có thể miêu tả được cảm xúc lúc nhặt chim mía từ bọng lưới vào giỏ. Lâng lâng và sung sướng.
Số chim mía bắt về chia đều cho tất cả mọi người. Mẹ tôi chế biến chim mía rất ngon. Mẹ vặt sạch lông sau đó hơ qua lửa than cho săn thịt và cháy hết lông tơ rồi mới mổ bụng bỏ phần ruột. Món tôi háo hức nhất vẫn là món nướng. Sau khi mổ bụng chim lấy hết nội tạng ra, mẹ ướp gia vị rồi đặt trên bếp than hồng. Tôi chờ tới khoảnh khắc mỡ từ chim mía chảy xuống than nghe xèo xèo, khi ấy chim đã chín hoàn toàn. Lần nào cũng thế, mẹ cho tôi một con ăn thử trước. Tôi ngấu nghiến cho miếng chim mía vào miệng. Mùi thơm ngào ngạt lan tỏa. Chim mía nướng mang vị dai của thịt, giòn của xương, béo của da và nhai kỹ thì rất ngọt. Nhờ có chim mía mà bữa cơm nhà nghèo phần nào cải thiện được chút dinh dưỡng.
Mới đó mà đã gần hai mươi năm trôi qua. Diện tích mía ở quê bị thu hẹp dần, nhường đất cho một số nhà máy mọc lên. Bầy chim mía cũng bị người ta “tận thu” buôn bán vào các nhà hàng trên phố, nên chúng thưa dần, không còn nhiều như lúc xưa. Tuổi thơ tôi đã lùi lại phía sau, nhưng dư âm về những mùa chim mía vẫn không thể nào quên trong ngăn ký ức ngọt ngào. Trong những giấc mơ nhập nhoạng của tôi vẫn luôn có bóng hình chim mía và tiếng cười của lũ bạn.
Quyền Văn
