Chiến thắng quân Nguyên Mông, chiến thắng Điện Biên Phủ, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam… và rất nhiều sự kiện trọng đại trong lịch sử Việt Nam đã từng diễn ra trong năm “con Ngựa”.
Những chiến thắng vang dội
Cách đây 756 năm, tức năm Mậu Ngọ (1258), sau khi không thành công trong việc chiêu dụ nhà Trần phục vụ kế hoạch đánh chiếm Nam Tống, quân đội Mông Cổ khoảng 4 - 5 vạn kỵ binh và bộ binh do các tướng Triệu Ngột Lương và Quỳ Hợp Thai ồ ạt tiến vào nước ta, mở màn cho cuộc xâm lăng Đại Việt lần thứ nhất.
Theo Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sĩ Liên, thì lúc bấy giờ do thế giặc mạnh, sau 2 ngày giao chiến, vua tôi nhà Trần phải lui về Phù Lỗ (nay thuộc Sóc Sơn, Hà Nội) rồi rút khỏi thành Thăng Long thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống”.
Quân Nguyên Mông đắc thắng tiến vào Thăng Long nhưng họ vấp phải việc đại kỵ trong hành quân là thiếu lương thực và nước. Trong khi đó, dưới sự chỉ huy của Thái sư Trần Thủ Độ, vua tôi nhà Trần tận dụng cơ hội, tập kích quân địch bất ngờ vào đêm 28/1/1258. Quân Nguyên trở tay không kịp, rối loạn hàng ngũ và bị quân đội nhà Trần truy kích phải chạy dọc sông Thao về phía Bắc.
Kết quả là chỉ sau nửa tháng chiến đấu, quân dân nhà Trần đánh bại đội kỵ binh được xem là hùng mạnh nhất thế giới vào thời điểm đó. Chiến thắng này mở ra niềm tin mãnh liệt để 27 năm sau, vị tướng lừng danh triều Trần là Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn thống lĩnh toàn quân đánh bại quân Nguyên Mông thêm 2 lần nữa ở các trận Vạn Kiếp, Hàm Tử (1285) và Bạch Đằng (1288).
Nối tiếp khí phách “sát Thát” anh hùng của quân đội triều Trần, 696 năm sau, cũng vào một năm Ngọ (năm Giáp Ngọ 1954), lịch sử Việt Nam lại chứng kiến một chiến thắng oanh liệt đến từ chiến trường Điện Biên Phủ với tài cầm quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đây là chiến thắng quân sự lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp từ 1945 - 1954.
Bằng thắng lợi quyết định này, lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam đã buộc quân Pháp phải đầu hàng vào tháng 5/1954, kết thúc 9 năm trường kỳ kháng chiến.
Với chiến thắng Điện Biên Phủ, lần đầu tiên trên thế giới, quân đội của một nước thuộc địa đánh bại lực lượng quân đội tối tân của chủ nghĩa thực dân cổ điển, mở màn cho làn sóng đấu tranh giành độc lập của hàng loạt các nước thuộc địa trên thế giới, đánh dấu sự cáo chung của hơn 400 năm tồn tại chế độ thực dân kiểu cũ.
Từ Đại Việt đến Việt Nam
Không chỉ đánh dấu những trận chiến chấn động địa cầu, trong lịch sử Việt Nam, những năm Ngọ cũng là những năm cả dân tộc chứng kiến sự đổi thay lớn với các lần đổi tên nước nhằm khẳng định vị thế và chủ quyền.
Vào năm Giáp Ngọ 1054, ngay sau khi lên ngôi, vua Lý Thánh Tông cho đổi tên nước từ Đại Cồ Việt thành Đại Việt. Quốc hiệu Đại Việt do ông đặt kéo dài suốt thời kỳ trị vì của ông và các con cháu nhà Lý (171 năm).
Trong thời kỳ cận đại và hiện đại, lịch sử Việt Nam một lần nữa chứng kiến những đổi thay vĩ đại diễn ra vào các năm “con Ngựa”.
Vào đầu năm 1918 (Mậu Ngọ), ngay sau khi Thế chiến Thứ 2 kết thúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh (lúc ấy lấy tên là Nguyễn Ái Quốc) trở lại Paris và bắt đầu tham gia hoạt động tại Đảng Xã hội Pháp, trở thành người Việt Nam đầu tiên tham gia một chính đảng tại nước Pháp. Từ việc tham gia chính đảng này, Nguyễn Ái Quốc đã có nhiều hoạt động đấu tranh cho độc lập tự do của dân tộc.
Đây cũng là tiền đề để sau đó 12 năm vào ngày 3/2/1930 (Canh Ngọ), Người chính thức thay mặt Quốc tế Cộng sản tổ chức hội nghị hợp nhất 3 tổ chức cộng sản ở ba miền, thành lập Đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam, chấm dứt thời kỳ đấu tranh tự phát, tạo ra bước tiến mới cho công cuộc đấu tranh của dân tộc.
Như vậy, mặc dù có thể chỉ là sự trùng lặp ngẫu nhiên, nhưng rõ ràng xuyên suốt chiều dài lịch sử Việt Nam, có khá nhiều năm Ngọ là những thời gian diễn ra những sự kiện vĩ đại, những chiến thắng lẫy lừng có ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến sự phát triển của đất nước. Ngay cả những năm gần đây, khi đất nước bước vào hội nhập với thế giới, thì nhiều sự kiện có dấu ấn mạnh mẽ cũng diễn ra vào các năm Ngọ. Có thể kể ra đây như, sự kiện Việt Nam chính thức đặt quan hệ ngoại giao với Liên minh châu Âu (diễn ra tháng 11 năm Canh Ngọ 1990)…
Năm nay, Giáp Ngọ 2014, đất nước đã quay một vòng lớn 60 năm sau chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.
“Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam” không những đã “hoa mơ lại trắng, vườn cam lại vàng” như câu thơ của Tố Hữu, mà từ vùng núi Tây Bắc đến đồng bằng sông Cửu Long, khắp nơi đã “đổi thịt thay da”, sẵn sàng cho những “cuộc chơi” chuyên nghiệp trên thương trường quốc tế. Một năm Ngọ nữa đang đến với biết bao hy vọng và niềm tin!
Theo PV/Thời báo Ngân Hàng
