Phan Thành Sự - Một khúc dân ca

09:12, 02/12/2013
.

(Báo Quảng Ngãi)- Có thể nói trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dân ca kịch bài chòi là một trong những thể loại xung kích trong dàn đồng ca văn nghệ, phục vụ đời sống văn hóa - tinh thần của đông đảo nhân dân ta, tiếp thêm sức mạnh để đồng bào, chiến sĩ ta giết giặc lập công và hăng hái thi đua sản xuất, nuôi quân đánh giặc.

Trong những tháng năm rực lửa cách mạng đó, Phan Thành Sự là một trong số không nhiều tác giả đã cầm bút sáng tác các tác phẩm ca kịch bài chòi, sử dụng dân ca khu 5 để cổ vũ bà con ở các vùng giải phóng, các khu dồn, vùng “xôi đậu” và cả ở trong vùng địch, nâng cao lòng yêu nước, căm thù giặc sâu sắc, chiến đấu một mất một còn với bè lũ cướp nước và bọn tay sai bán nước.

Những tác phẩm: Ba Làng An gọi trả thù; Quê hương dậy sóng… là lời tố cáo đanh thép, là khúc ca tỏ rõ ý chí và quyết tâm của người dân dọc miền biển quê hương khắc sâu lời thề “máu kêu trả máu, đầu van trả đầu” đến nay vẫn còn trong ký ức của đông đảo bà con thời ấy. Đó là tiếng kêu uất nghẹn của hàng vạn đồng bào dưới gông xiềng áp bức của kẻ thù: “Sông Trà mặt nước đầy vơi/ Sông buồn chứng kiến cảnh đời đau thương/ Em thơ khóc suốt đêm trường/  Đói cơm lạt mắm sầu vương đáy lòng” và, theo quy luật hễ có áp bức thì có đấu tranh, những câu thơ lục bát bình dị của Phan Thành Sự được chắp cánh bởi những làn điệu dân ca khu 5 đã vang lên tha thiết: “Diệt giặc Mỹ, giết đồng minh/ Cho màu xanh của quê mình vươn lên/ Hận thù bay vút mây xanh/ Tội ác giặc Mỹ chất thành núi cao” (Ba Làng An gọi trả thù).

Hòa bình lặp lại, anh tiếp tục sáng tác bài chòi qua các vở thuyết xướng, hoạt cảnh dân ca ngợi ca tình Dân, nghĩa Đảng, khơi gợi tinh thần đền ơn, đáp nghĩa, xây dựng cuộc sống mới, xây dựng nông thôn mới và biểu dương những nhân tố tích cực trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Nhiều tác phẩm đạt giải cao trong các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng toàn tỉnh và khu vực, như: “Cô gái Sông Trà” viết về gương chiến đấu anh dũng của nữ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Huỳnh Thị Trà, Thị đội phó Thị đội Quảng Ngãi trong thời đánh Mỹ - Tác phẩm đạt giải A hội diễn văn nghệ LLVT tỉnh năm 2009: “Máu đào thắm đỏ quân kỳ/ Gương người con gái đã ghi sử vàng/ Sống oanh liệt, chết vinh quang/ Xứng danh cô gái Trà Giang quê mình” (Cô gái Sông Trà). Vẫn còn đó những tác phẩm đạt giải cao nhất trong các kỳ hội diễn văn nghệ quần chúng LLVT toàn tỉnh các năm từ 2001 đến 2011: Gương người chiến sĩ An ninh; Nghĩa tình đồng đội; Cô gái bên sông; Về bến đò xưa…

Để bảo tồn và phát huy vốn dân ca của địa phương, trao truyền cho các thế hệ mai sau cái hay, cái đẹp của dân ca kịch bài chòi, tập sách “Dân ca kịch - Bài chòi” chọn lọc từ các tác phẩm tiêu biểu của tác giả Phan Thành Sự được ấn hành và ra mắt bạn đọc với sự tài trợ của Hội VHNT Quảng Ngãi. Đây là món quà văn nghệ thực sự có ý nghĩa gửi đến bạn đọc trong và ngoài tỉnh - những người có tâm huyết với dân ca kịch, bài chòi nhằm chung tay, góp sức “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.


Trầm Thụy Du
 


.