(QNĐT) - Dưới thung sâu bốn bên là vách đá, những công nhân làm đá ở mỏ đá Mỹ Trang, xã Phổ Hòa (Đức Phổ) phải chịu áp lực cả với tiếng máy khoan, đập đá, máy ủi và bụi đá bay "trắng trời". Trời nắng như nung họ gồng mình làm việc trong môi trường khắt nghiệt và gánh luôn sự nguy hiểm đang rình rập trên đôi vai của mình.
Buổi sáng cuối tháng 5 vừa qua, đoàn kiểm tra liên ngành do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trương Ngọc Nhi dẫn đầu đoàn đã có mặt tại hiện trường mỏ đá Mỹ Trang dưới trời nóng rát da. Từ xa nhìn vào nơi khoan đá, thấy những công nhân mỏ nhòa trong màn bụi đá trắng.
Chúng tôi tiến lại gần, không khí ngột ngạt bao trùm dưới thung sâu bốn bề vách đá, bụi bay ngút trời.
 |
| Công nhân mở đá Mỹ Trang làm việc trong điều kiện tiềm ẩn nhiểu rủi ro do thiếu các điều kiện về ATLĐ. |
Một công nhân nghe hỏi chuyện lấy đôi tay chai sần đầy vết sẹo (do đá va chạm -PV) quẹt những giọt mồ hôi ngang mặt, bảo: Quen rồi công việc thường ngày đó mà. Ngày mới vào hít phải bụi, nghe tiếng ồn chịu không thấu... nhất là những hôm vắt vẻo trên vách đá khoan lỗ để đặt mìn nổ đá. Nói rồi anh tiếp tục công việc trong làn bụi trắng để đúng giờ nghỉ chứ nắng nóng lên.
Tôi ngửa cổ nhìn lên các vách đá có độ cao chừng 80 -100 mét so với mặt đất mà anh vừa chỉ mới thấy rõ sự nguy hiểm và khó nhọc của công nhân mỏ đá.
Làm việc trong môi trường dưới đá, trên nắng và hít thở không khí trong làn bụi bay ngút trời nhưng mỗi công nhân ở mỏ đá cũng chỉ có mức thu nhập bình quân khoảng 4 triệu đồng/tháng. Số tiền này là cái ăn, mặc và sự học hành cho các con, phải không cho cả gia đình.
Ông Lâm Ngọc Lợi - Giám đốc Công ty CP đá Mỹ Trang, cho biết: Hiện nay, Công ty có khoảng 43 lao động, chủ yếu là công nhân kỹ thuật và lao động phổ thông. Từ năm 2005 đến nay, công ty đã có nhiều phương án đầu tư công nghệ hiện đại để khai thác.
Trong năm 2009, công ty đã thu được hơn 13 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 2 tỷ đồng. Riêng từ đầu năm 2010 đến nay, Công ty đã thu được hơn 5 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 500.000 triệu đồng. Ngoài ra, Công ty còn thực hiện các chế độ bảo hiểm y tế, kiểm tra sức khỏe định kỳ cho công nhân. Nhìn chung qua các năm hoạt động Công ty đã tuân thủ các quy định của Nhà nước, nộp đầy đủ các khoản thuế về hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế và các thủ tục hồ sơ hoạt động của công ty, đoàn đã phát hiện một số vấn đề trái ngược với lời của giám đốc Lợi đã nêu, như: Những quy định mang tính chất bắt buộc trong ngành sản xuất kinh doanh, Công ty cũng chưa chấp hành đầy đủ; trong quá trình khai thác công ty không tuân thủ các điều kiện an toàn, vệ sinh môi trường hoạt động tại khu mỏ, không theo thiết kế đã được phê duyệt, không cắm mốc, biển báo các khu vực khai thác, nguy cơ dễ xảy ra tai nạn.
 |
| Máy sàng nghiền ở mỏ đá Mỹ Trang đang gây ô nhiễm môi trường |
Tại khu vực sàng nghiền, công tác bảo vệ môi trường chưa quan tâm đúng múc, nhất là ô nhiễm bụi, tiếng ồn gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động và người dân trong vùng. Việc tranh chấp đất đai giữa công ty và các hộ dân trong vùng đã xảy ra nhiều năm nay mà chưa được giải quyết.
Theo quyết định 311/QĐ-CT của UBND tỉnh, công ty được phép khai thác 30ha, nhưng trong quá trình khai thác công ty không cắm mốc ranh giới khu vực dẫn đến tình trạng quản lý đất chồng chéo giữa công ty và địa phương. Trong số 30 ha, địa phương đã cấp hơn 13 ha cho các hộ dân trồng rừng...
Tại cuộc họp, nhiều cơ quan đơn vị đã phản ánh sự thờ ơ, thiếu trách nhiệm của Công ty trong quá trình hoạt động. Đáng sợ nhất là khai thác đá mà không phân tầng, khai thác hầu như là theo kiểu thẳng đứng, nếu chỉ cần có một cơn địa chấn nhỏ là dễ xảy ra cảnh sạt lở, uy hiếp đến tính mạng của công nhân ở phía dưới... Trên đỉnh núi khu vực khai thác không cắm biển báo, rào cản, rất dễ xảy ra tai nạn cho những người dân thăm rừng hay thả rông trâu bò.
Ông Trương Ngọc Nhi - Phó Chủ tịch tỉnh chỉ đạo Công ty và các đơn vị liên quan phải sớm khắc phục tình trạng. Công ty cần nhanh chóng phối hợp với các ngành chức năng hoàn chỉnh thủ tục khai thác mỏ theo đúng quy định của Luật Khoáng sản, Luật Bảo vệ môi trường, hoàn thành các thủ tục thuê đất Nhà nước trong số 30 ha (đất sản xuất, đất văn phòng xí nghiệp, đất ở cho công nhân) trước 31/12. Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra quy định đánh giá tác động môi trường để phù hợp với quy mô sản xuất kinh doanh của công ty hiện nay.
Công ty phải báo cáo định kỳ thường xuyên về môi trường, an toàn vệ sinh lao động; khắc phục tình trạng tổ chức khai thác không đúng nội dung phê duyệt khai thác mỏ (cụ thể là mở đường bon mới lên đỉnh núi dễ gây ra tai nạn) trước ngày 15/6 để đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác...
Rời mỏ đá ngoái nhìn lại thấy núi đá đã được khai thác khoét thẳng đứng và bụi bay trắng trời thật đáng sợ. Nếu không có biện pháp khắc phục sớm thì nguy cơ xảy ra rủi ro tại mỏ đá Mỹ Trang là rất lớn.
Bài, ảnh: Trường An
