Lỏng lẻo trong quản lý doanh nghiệp

02:11, 05/11/2014
.

(Báo Quảng Ngãi)- Cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo môi trường đầu tư kinh doanh là việc cần thiết. Tuy nhiên, nếu thiếu sự quản lý thì không những sẽ gây thất thu thuế mà còn làm xáo trộn môi trường kinh doanh.

TIN LIÊN QUAN

Doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh

Theo thống kê của ngành thuế TP.Quảng Ngãi, số DN bỏ địa chỉ kinh doanh lên đến gần 340 DN, riêng từ đầu năm đến nay có gần 100 DN. Hệ luỵ đối với việc DN bỏ địa chỉ kinh doanh là chủ DN mang theo giấy chứng nhận kinh doanh, hoá đơn và nợ thuế hàng tỷ đồng.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Lan, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP.Quảng Ngãi cho hay, tình trạng một số DN có ý thức chấp hành pháp luật thấp ra hoạt động kinh doanh rồi “biến mất”, gây khó khăn trong việc quản lý thuế. Từ đầu năm đến nay, ở TP.Quảng Ngãi có 93 DN bỏ trốn kinh doanh khỏi địa chỉ đăng ký kinh doanh, nợ thuế hơn 20 tỷ đồng.

Cơ chế hậu kiểm doanh nghiệp hiện gặp nhiều khó khăn do thiếu nhân lực (ảnh minh họa).                                                                     Ảnh: H.T
Cơ chế hậu kiểm doanh nghiệp hiện gặp nhiều khó khăn do thiếu nhân lực (ảnh minh họa). Ảnh: H.T


Một vấn đề cũng gây khó khăn cho ngành thuế nữa là, tình trạng bảng hiệu DN treo đúng địa chỉ nhưng không hoạt động kinh doanh tại trụ sở. Hàng tháng kê khai thuế nhưng không phát sinh doanh thu. Đây là nhóm DN lợi dụng chính sách thuế. Luật Doanh nghiệp quy định, chủ DN đăng ký kinh doanh theo cách tự kê khai, tự chịu trách nhiệm và thủ tục khá đơn giản. Đây là điều tốt để các DN nhanh chóng gia nhập thị trường. Tuy nhiên, nhiều DN đã lợi dụng sự thông thoáng này có những hành vi kinh doanh bất hợp pháp mà hay gọi là “doanh nghiệp ma”.

Lách thuế

Chi cục Thuế TP.Quảng Ngãi hiện quản lý hơn 1.800 DN. Trong số này chủ yếu là DN nhỏ và siêu nhỏ. Riêng đối với các DN kinh doanh ăn uống, thời gian gần đây xuất hiện có dấu hiệu lách luật để không thực hiện nghĩa vụ thuế. Hiện nay, có không ít DN kinh doanh một thời gian ngắn, kê khai khấu trừ hết thuế giá trị gia tăng đầu vào, đến khi có phát sinh số thuế phải nộp thì nghỉ kinh doanh, chuyển đổi chủ khác đứng tên cũng tại địa điểm đã kinh doanh. Điều đáng nói, có trường hợp chủ mới là người trong gia đình của chủ cũ. Việc này cốt cũng để không thực hiện nghĩa vụ thuế.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Lan, Chi cục trưởng Chi cục thuế TP.Quảng Ngãi, thông tin, khi cơ quan thuế tiến hành kiểm tra DN bỏ trốn thì phát hiện tại trụ sở này có người mới kinh doanh. Có trường hợp thay đổi chủ sở hữu, nhưng cũng chính là người trong gia đình như cha, con, rồi vợ chồng chuyển qua để hợp pháp. Tuy nhiên, người chủ trước đó lại nợ thuế, không thu được nên nợ vẫn còn treo. Bên cạnh đó, việc lách thuế còn diễn ra ở các DN kinh doanh ăn uống, khi thanh toán hóa đơn, DN tự kê khai doanh thu đầu ra, chi phí đầu vào đối với từng mặt hàng không đúng với thực tế phát sinh, dẫn đến số thuế phải nộp rất thấp so với thực tế. Đây là một khó khăn cho cơ quan thuế.

Để hạn chế thất thu thuế đối với DN chuyển đổi tên cho người trong gia đình tiếp tục kinh doanh tại địa điểm cũ, Chi cục Thuế TP.Quảng Ngãi đã chỉ đạo các đội kiểm tra phải đưa nhóm DN kinh doanh ngành ăn uống, giải khát vào kế hoạch kiểm tra tại trụ sở DN hàng năm theo chuyên đề và áp dụng từ năm 2014. Điều này sẽ đảm bảo công bằng giữa các DN kinh doanh cùng ngành nghề với nhau.

Hậu kiểm lỏng lẻo

Cơ chế “tiền đăng, hậu kiểm” trong thành lập DN là một cải cách lớn về thủ tục hành chính từ khi Luật Doanh nghiệp năm 1999 ban hành. Thế nhưng, hiện nay mới chỉ thực hiện tốt việc giảm thời gian, tạo điều kiện thuận lợi đăng ký thành lập DN còn vấn đề hậu kiểm lại bỏ ngỏ. Theo cơ chế này, cơ quan đăng ký kinh doanh chấp nhận những thông tin do chủ DN kê khai khi đăng ký thành lập DN và chịu trách nhiệm trước pháp luật về sự trung thực, chính xác của những thông tin đó.

Còn cơ quan đăng ký kinh doanh chỉ xem xét và chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ khi cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, không được yêu cầu người thành lập DN nộp thêm các giấy tờ khác không quy định tại Luật Doanh nghiệp. Việc xác định sự trung thực, chính xác của những thông tin đã khai khi đăng ký thành lập DN được thực hiện bởi cơ chế hậu kiểm, nghĩa là kiểm tra sau đăng ký thành lập DN. Thế nhưng, hiện nay, công tác hậu kiểm vẫn còn bỏ ngỏ, do thiếu nhân lực.

Ông Phan Ngọc Khai, Trưởng Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở KH&ĐT cho biết, với tính thông thoáng đòi hỏi tính tự giác của DN rất cao. Cơ quan đăng ký kinh doanh có chức năng hậu kiểm DN, nhưng với đăng ký đã vượt hơn 4.000 DN, Phòng không đủ lực lượng, nếu có lực lượng thì một năm cũng chỉ kiểm tra 100 DN, tính ra mất thời gian rất lớn (khoảng 40 năm) mà DN thì thay đổi hàng ngày, hàng giờ. Đó là khó khăn chung hiện nay.  

Mỗi năm, Quảng Ngãi có khoảng 400 DN được thành lập mới nhưng với nhân lực hiện nay thì chỉ có thể kiểm tra khoảng vài chục DN. Và trong số này không ít DN đảm bảo nội dung mà DN đã đăng ký. Nhiều DN đăng ký vốn điều lệ chỉ là vốn "ảo", chưa phản ánh đúng năng lực tài chính của DN. DN đăng ký địa chỉ trụ sở không đúng với thực tế nơi hoạt động. Điều này gây khó khăn cho việc gửi các thông báo, yêu cầu về thực hiện các văn bản mới cho DN và nghĩa vụ thuế cho Nhà nước. Vì vậy, trong thời gian tới cần có cơ chế rõ ràng, cụ thể, phân vai từng cơ quan quản lý để DN hoạt động đi vào nền nếp hơn, nhằm có được cộng đồng DN mạnh và bền vững.


P.V
 


.