Nhức nhối nạn khai thác cát, sạn "chui" ở miền núi- Kỳ 1

06:04, 25/04/2017
.

(Baoquangngai.vn)- Không chỉ tấn công vùng hạ lưu các dòng sông lớn trong tỉnh, nạn khai thác cát, sạn “chui” cũng đang phá hủy cảnh quan ở sông Phước Giang thuộc địa bàn huyện miền núi Minh Long. Điều đáng nói, hoạt động trái phép này được thực hiện quy mô, công khai trong thời gian dài mà chưa có sự quản lý chặt chẽ của địa phương lẫn ngành chức năng.
 
Kỳ 1: Môi trường bị phá hủy, nhiều hộ dân bức xúc
 
Tại thôn Lạc Sơn, xã Long Sơn (Minh Long), gần 1 tháng nay, hàng chục hộ dân phải chứng kiến lòng sông Phước Giáng bị móc, đào và sống trong cảnh bụi tung mù mịt vì hàng trăm xe chở cát, sạn gây ra mỗi ngày. Quá bức xúc, họ đã chặn đường, không cho xe đi, nhưng nạn khai thác cát, sạn “chui” vẫn không hề giảm mà hoạt động một cách tinh vi hơn.
 
Bất an với nạn khai thác cát, sạn “chui”
 
Theo phản ánh của người dân, chúng tôi tìm về thôn Lạc Sơn, xã Long Sơn thuộc huyện Minh Long. Nơi đây, tình trạng khai thác cát, sạn trái phép đang hoạt động khá công khai. Chỉ trong khoảng hơn 300 mét dọc sông Phước Giang đã có hai bãi cát, sạn lớn nằm cạnh nhau. Đoạn sông Phước Giang chảy qua đây đang bị múc, nạo tạo nên những hố nước sâu hoắm tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
 
“Tối qua cũng có hơn hai mươi chiếc chạy. Đến sáng nay thì còn vài xe tải chở cát, sạn chạy từ bờ sông vào. Đến giờ thì họ biết có phóng viên đến nên họ dẹp xe với máy móc cả rồi”- Để chứng minh cho lời nói của mình, anh Phạm Ngọc Nhanh dẫn chúng tôi đến khu rừng keo ngay sát bờ sông. Đây là nơi dùng để giấu máy móc, phương tiện khai thác cát trái phép.

 

Sông Phước Giang bị biến dạng chỉ sau gần một tháng bị nạn khai thác cát, sạn
Sông Phước Giang bị biến dạng chỉ sau gần một tháng bị nạn khai thác cát, sạn "chui" tấn công
 
Được biết, tình trạng này đã kéo dài gần 1 tháng nay. Những ngày đầu, có đến hơn 100 chuyến xe hoạt động ra vào khu vực bãi cát, sạn. Lòng sông bị múc cạn dần. Đời sống người dân bị đảo lộn vì xe tải chạy suốt đêm ngày gây bụi mù mịt. Mạch nước ngầm cũng bị hụt gây ra nguy cơ thiếu nước vào mùa khô. Hơn 20 hộ dân bức xúc đã chặn đường không cho hoạt động trái phép này diễn ra công khai.
 
“Nhưng có đỡ hơn đâu. Mình không cho họ chạy nữa thì họ lựa ban đêm để hoạt động. Nên cát, sạn vẫn bị lấy mất, nếp sinh hoạt của mình cũng tiếp tục bị đảo lộn vì bụi và sông Phước Giang cũng chẳng còn nguyên vẹn”- Bà Trần Thị Thúy ngụ ở thôn Lạc Sơn bức xúc lên tiếng.
 
Việc lấy cát, sạn ở sông Phước Giang khiến việc giữ nước ở các mạch nước ngầm dẫn về giếng kém hiệu quả. Chỉ mới đầu hè nhưng đã có hàng chục giếng nước của người dân thôn Lạc Sơn sống dọc theo dòng sông bị khô cạn, có những hộ phải khoan, đào đến 3 cái giếng nhưng vẫn không đủ nước.
 
Điều đáng nói, bãi khai thác cát, sạn chỉ cách UBND xã hơn 400 mét. Mỗi ngày, những chuyến xe chở khoáng sản từ bãi này phải chạy ngang qua UBND xã Long Sơn mới có thể vận chuyển ra khỏi xã. Tuy nhiên, mặc cho người dân bức xúc, hoạt động khai thác trái phép vẫn công khai và chính quyền địa phương dường như chẳng hề “hay biết”.
 
Xã cho khai thác để lấy tiền nộp chỉ tiêu xây dựng NTM
 
Đem bức xúc của người dân lên hỏi chính quyền xã Long Sơn thì chúng tôi nhận được câu trả lời: Cho khai thác trái phép như vậy là sai, xã biết nhưng vẫn làm?!. Đến thời điểm hiện tại, bãi cát, sạn ở xã Long Sơn vẫn chưa được cấp phép khai thác.
 
Sau khi Sở TN&MT kiểm tra quy hoạch khu vực khai thác khoáng sản trên địa bàn xã vào cuối tháng 3.2017, UBND huyện Minh Long và UBND xã Long Sơn thống nhất đưa những điểm này vào khai thác nếu được UBND tỉnh cấp phép. Cụ thể, trên địa bàn xã Long Sơn có hai điểm khai thác khoáng sản đã được quy hoạch là ở thôn Lạc Sơn và thôn Xà Tôn với diện tích hơn 4 nghìn mét vuông.

 

Sông Phước Giang đoạn qua xã Long Sơn bị móc ruột để lấy cát một cách trái phép
Sông Phước Giang đoạn qua xã Long Sơn bị móc ruột để lấy cát một cách trái phép
 
“Nhưng do chỉ tiêu của huyện giao cho xã thu kinh phí làm nông thôn mới khoảng 200 triệu đồng, xã không biết huy động từ đâu cho đủ từng ấy. Nên UBND xã có thu trước của ông Võ Tấn Chung và ông Ngô Phước Thịnh ở xã Hành Phước, huyện Nghĩa Hành số tiền 100 triệu đồng. Đồng thời, cho 2 cá nhân này được khai thác trước và làm thủ tục khi được tỉnh cấp phép khai thác”- ông Đinh Văn Giúp- Chủ tịch UBND xã Long Sơn phân trần.
 
Việc cho hai cá nhân khai thác mà chưa được cấp phép hay thông qua đấu giá của xã Long Sơn là sai hoàn toàn so với quy định. “Chúng tôi sẽ tạm đình chỉ hoạt động khai thác cát của hai cá nhân trên và chờ được cấp phép cũng như hoàn thiện đủ các hồ sơ, thủ tục”- Ông Giúp khẳng định. Tuy nhiên, lời hứa này đã không được thực hiện, người dân tiếp tục phản ánh về hoạt động khai thác khoáng sản trái phép ở xã Long Sơn vẫn tiếp tục.
 
Bài, ảnh: An Điền
 
Luật Khoáng sản quy định, các bãi cát, sạn chỉ được khai thác để phục vụ để giải quyết nhu cầu cấp bách về vật liệu phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới. Ngoài trường hợp trên, các bãi cát sạn chỉ được phép khai thác nếu có giấy phép và thông qua thủ tục đấu giá để các đơn vị, cá nhân, tổ chức nộp hồ sơ, tham gia đấu giá.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

.