Nghề lặn trên đảo Lý Sơn

04:04, 07/04/2015
.

(Báo Quảng Ngãi)- Đảo Lý Sơn nằm cách xa đất liền khoảng 15 hải lý, dân số trên 21 ngàn người. Phần đông cư dân ở đây sinh sống bằng nghề trồng hành, tỏi và đi biển. Nghề lặn rất phổ biến trên đảo, nhiều ngư dân được ví như “rái cá” nhưng cũng không thể tránh khỏi lưỡi hái tử thần, không ít ngư dân bị “bán thân bất toại” vì nghề lặn.

TIN LIÊN QUAN

Những chuyến đi biển định mệnh

Lý Sơn có 409 phương tiện tàu thuyền, trên 3.100 lao động; trong đó có hơn 153 phương tiện với hơn 1.800 ngư dân hành nghề khai thác hải sản ở độ sâu từ 10-70 mét, chủ yếu là nghề lặn ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa. Chọn nghề lặn mưu sinh, nhưng hầu hết các ngư dân trên đảo chưa từng được trang bị các kỹ năng lặn biển, kỹ năng sơ cứu ban đầu khi có tai nạn. Cũng chính vì thiếu các kỹ năng lặn biển cơ bản, nên con số ngư dân gặp nạn khá cao. Hằng năm tai nạn lặn biển chiếm 2% số lao động trên biển. Thống kê cho thấy, từ năm 2005 đến nay, đã có 68 ngư dân tử nạn trong lúc lặn biển bắt hải sản, đó là chưa kể hàng trăm trường hợp bị bại liệt dẫn đến hoàn cảnh khó khăn.
 

 

Ngư dân Bùi Huệ trở thành người tàn tật sau một chuyến lặn biển.
Ngư dân Bùi Huệ trở thành người tàn tật sau một chuyến lặn biển.

Điển hình là ngư dân Bùi Huệ, ở xã An Bình (đảo Bé). Chuyến biển định mệnh ở ngư trường Trường Sa cách đây hơn 10 năm do lặn quá sâu, áp suất nước lớn khiến anh bị tai biến, teo cơ hai chân, liệt nửa người khi đó anh mới ngoài 20 tuổi. Dù được gia đình đưa đi điều trị ở nhiều nơi nhưng bệnh tình vẫn không tiến triển, và ước mơ chinh phục biển cả của ngư dân trẻ này đành gác lại. Hiện nay hoàn cảnh ngư dân Huệ vô cùng khó khăn, tất cả sinh hoạt, đi lại đều trông vào người thân và chiếc xe lăn do các nhà hảo tâm tài trợ.

Mới đây nhất, là ngư dân Trần Văn Anh (1987) ở xã An Vĩnh, không may tử nạn ở ngư trường Trường Sa khi tuổi đời còn quá trẻ. Trong lúc tham gia lặn bắt hải sâm ở độ sâu 50 mét nước, do hệ thống cung cấp hơi trục trặc khiến ngư dân này không đủ khí oxy bơi lên mặt nước. Sau khi tai nạn xảy ra, các ngư dân đã đưa ngư dân Anh lên tàu và tiến hành các biện pháp sơ cứu nhưng bất thành.

Làm gì để giảm thiểu tai nạn?

Ông Nguyễn Quốc Chinh – Chủ tịch Nghiệp đoàn Nghề cá xã An Hải, huyện Lý Sơn cho biết, nghề lặn biển nước sâu tiềm ẩn rất nhiều rủi ro khó lường, song đây là nghề cho thu nhập kinh tế khá cao, nên thu hút rất nhiều ngư dân trẻ trên đảo theo nghề mưu sinh.

Trong quá trình lặn biển, ngư dân Lý Sơn dùng máy nén khí áp lực đặt trên tàu cá. Không khí từ bình được nén dẫn đến hệ thống van cùng các ống truyền dẫn khí rồi đến thợ lặn. Thợ lặn chỉ ngậm ống truyền khí, và lặn trần xuống độ sâu cần khai thác, mà không dừng lại ở tầng áp nào để điều hòa áp suất. Khi hoàn thành ca lặn (thường là 70 mét), ngư dân tự bơi ngược lên từng tầng khoảng 10 mét, mỗi tầng nghỉ khoảng 5-7 phút, cho đến khi tiếp cận mặt nước. Với phương pháp này, lặn ở độ nước càng sâu, và thực hiện nhiều ca lặn trong ngày thì tỷ lệ tai nạn do lặn là rất cao. Hậu quả tai nạn từ nghề lặn là tàn phế do liệt não, tổn thương tủy sống, điếc do thủng nhĩ, tiêu xương do nhồi máu tủy xương, trầm cảm…

Ông Phạm Hoàng Linh-Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết, nhằm giảm thiểu tối đa tỷ lệ tai nạn trên biển hằng năm cho ngư dân, chính quyền địa phương đã phối hợp với tổ chức Hiệp hội Pháp ngữ tương trợ và phát triển (AFEPS) giữa tháng 4.2015 sẽ tiến hành mở lớp đào tạo kiến thức lặn biển, và kỹ thuật vật lý trị liệu phục hồi các di chứng do lặn biển nhằm giúp ngư dân có thể tự áp dụng trong quá trình hành nghề.

Hy vọng sau lớp đào tạo, ngư dân Lý Sơn sẽ có vốn kiến thức lặn biển vững vàng để an tâm vươn khơi bám biển.
 
Bài, ảnh: HỮU DANH
 

.