(Báo Quảng Ngãi)- Thời gian qua, đội ngũ Hội thẩm nhân dân (HTND) ở tỉnh ta đã và đang đóng góp quan trọng trong quá trình tham gia tố tụng tại các phiên tòa; tích cực tuyên truyền, đấu tranh, phòng chống tội phạm, phổ biến, giáo dục pháp luật cho bị cáo và những người tham dự phiên tòa.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Để trở thành HTND, cá nhân đó phải là công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; có phẩm chất, đạo đức tốt, liêm khiết và trung thực; có kiến thức pháp lý; có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế XHCN... Bản thân chế định HTND là sự thể hiện tư tưởng “lấy dân làm gốc”, bảo đảm nguyên tắc thực hiện quyền lực của nhân dân trong hoạt động xét xử của tòa án.
Hội thẩm có địa vị pháp lý và vai trò rất quan trọng trong công tác xét xử, bởi chiếm đa số thành viên trong hội đồng xét xử (HĐXX) và ngang quyền với thẩm phán khi ra các phán quyết về vụ án. Khi xét xử, nếu ý kiến biểu quyết của các hội thẩm giống nhau, nhưng khác ý kiến của thẩm phán thì quyết định của HĐXX phải theo ý kiến của các hội thẩm (đa số). Thẩm phán chỉ có quyền bảo lưu ý kiến và đề nghị tòa án cấp trên xem xét.
| Nhiệm kỳ 2011 - 2016, HĐND tỉnh và cấp huyện, thành phố đã bầu ra 295 HTND; trong đó TAND cấp tỉnh có 27 hội thẩm, TAND cấp huyện, thành phố có 268 hội thẩm. Trong số này có 9% trình độ thạc sĩ, 67% đại học Luật và đại học khác, trên 23% trình độ trung cấp và tương đương. |
Hiện nay, đa số các vị HTND đều có trình độ cử nhân luật và hoạt động kiêm nhiệm trong các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, huyện như: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, LĐLĐ, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ...
Tại các phiên tòa sơ thẩm, thành phần HĐXX gồm 1 thẩm phán và 2 hội thẩm nhân dân. Đối với những vụ án có tính chất phức tạp, nghiêm trọng, HTND chiếm 3/5 thành viên của HĐXX. Khi quyết định bản án được bỏ phiếu và quyết định theo đa số, HTND ngang quyền với thẩm phán trong quá trình xét xử.
Với nhiệm vụ, quyền hạn là tham gia xét xử các loại vụ án thuộc thẩm quyền của tòa án nhân dân theo phân công của Chánh án tòa án cùng cấp, trong nhiệm kỳ 2011 - 2016, HTND của tòa án nhân dân hai cấp trong tỉnh đã nỗ lực, phấn đấu, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ xét xử.
Hội thẩm tòa án hai cấp đã tham gia 10.867 lượt xét xử vụ án các loại, trong đó hội thẩm tòa án nhân dân huyện, thành phố tham gia 10.414 lượt, hội thẩm tòa án nhân dân tỉnh tham gia 453 lượt. Cùng với việc tham gia xét xử tại trụ sở, trong nhiệm kỳ qua, hội thẩm tòa án hai cấp còn tham gia xét xử lưu động 698 vụ án hình sự ngay tại địa bàn nơi tội phạm xảy ra, trong đó có rất nhiều vụ án được xét xử tại các xã vùng sâu, vùng xa.
Ông Phạm Trung Uy - Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh, cho biết: Quá trình tham gia xét xử, các hội thẩm đã chủ động sắp xếp, bố trí thời gian nghiên cứu hồ sơ, thảo luận, trao đổi cụ thể với thẩm phán chủ tọa về các nội dung cần làm rõ tại phiên tòa, bảo đảm việc xét xử thực hiện đúng theo tinh thần cải cách tư pháp, giữ vững nguyên tắc khi xét xử thẩm phán, HTND độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
Tại các phiên tòa, HTND thể hiện được tinh thần trách nhiệm của người đại diện cho nhân dân, tích cực, chủ động cùng thẩm phán chủ tọa phiên tòa tổ chức điều hành phiên tòa đảm bảo dân chủ, đúng quy định, góp phần quan trọng cùng với tòa án hai cấp tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ lẽ phải, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 đã quy định.
Với trách nhiệm của ngành, tòa án nhân dân hai cấp đã thực hiện đầy đủ chức năng quản lý, hỗ trợ hội thẩm và các đoàn hội thẩm. Thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ và cung cấp cho HTND những tài liệu, văn bản pháp luật cần thiết để hội thẩm tham gia công tác xét xử. Đoàn hội thẩm tòa án nhân dân tỉnh thực hiện nhiệm vụ phân công hội thẩm tham gia xét xử khi có lịch và quyết định của tòa, không để xảy ra tình trạng bị động vì lý do không có hội thẩm tham gia. Một số huyện giảm hội thẩm do nghỉ việc đã được tòa án báo cáo với Thường trực HĐND huyện, thành phố để bổ sung, nên số lượng hội thẩm đáp ứng yêu cầu tham gia xét xử của từng địa phương trong tỉnh.
NG.TRIỀU
