"Đừng xấu hổ khi không biết..."

01:06, 19/06/2016
.

(Báo Quảng Ngãi)- Đề thi môn Ngữ văn lên lớp 10 năm nay được nhiều thí sinh cho là không khó, thậm chí là dễ, có lẽ vì đề thi đều nằm trọn trong chương trình học của sách giáo khoa. Nhưng tôi nghĩ, đề thi này cũng không hẳn dễ. Tôi đặc biệt ấn tượng với câu 1 (2.0 điểm): “Tục ngữ Nga có câu: “Đừng xấu hổ khi không biết, chỉ xấu hổ khi không học”.  Viết một đoạn văn nghị luận (từ 7 đến 10 câu) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề được gợi ra từ câu tục ngữ trên”.

TIN LIÊN QUAN


Đây là một câu ra đề hay, trước hết, vì câu tục ngữ Nga rất hay và rất phù hợp với chuyện học hành của học sinh. Với người Việt, câu tục ngữ này khuyên đừng giấu dốt, và khuyên nên cố gắng học hành để khỏi phải...  xấu hổ với bè bạn, với xã hội, với cuộc đời. Như người xưa nói, bể học là mênh mông, suốt cuộc đời mỗi con người chỉ “bơi” được ở một khoảng kiến thức nào đó. Nhưng ở đời, nếu không xuống nước làm sao biết bơi! Vì thế, câu tục ngữ khuyên người ta đừng xấu hổ khi chưa “biết bơi”, cứ mạnh mẽ và tự tin “xuống nước” đi, rồi mọi chuyện sẽ ổn.

Với học sinh lên lớp 10, câu nghị luận này là vừa phải với nhận thức của các em. Với những em biết đào sâu suy nghĩ khi học, thì viết câu nghị luận này sẽ rất...  thoải mái. Ra được một cái đề gây hứng thú cho thí sinh, coi như đã đạt kết quả tới... một nửa kỳ thi. Nhưng để có một đề văn hay, đòi hỏi giáo viên ra đề phải thật nhuần nhuyễn chương trình dạy và học, và biết rút tỉa từ các bài học trong sách giáo khoa một đoạn nào thật cô đặc và thật... vừa với trình độ trung bình của học sinh. Không nên ra đề khó, nhất là những đề mang tính đánh đố học sinh. Nhưng nếu ra đề dễ dãi theo kiểu nhạt nhẽo, thì lại không kích thích được tính chủ động và sáng tạo của thí sinh.

Đề Ngữ văn về câu tục ngữ Nga là một đề không khó, nhưng không hề nhạt nhẽo. Đó là một đề thú vị, vì nó khiến thí sinh hứng thú khi viết mươi dòng văn nghị luận. Những đề thi như thế này cũng rất cần cho học sinh, vì sau này khi học lên cao hơn, chưa chắc các em đã học ngành ngữ văn, mà theo học các ngành khác. Nhưng khi đã từng viết tốt một đoạn văn nghị luận ngắn như thế này, các em sau này sẽ tự tin khi đi làm, vì các em còn có dịp trở lại với những suy nghĩ những vấn đề trong cuộc sống hay trong công việc nó đòi hỏi mình phải biết tư duy luận lý, và tư duy một cách sáng rõ, chặt chẽ.

Những học sinh học được cách tư duy như thế ngay khi ngồi trên ghế nhà trường, các em sẽ có điều kiện để thành công trong cuộc sống sau này. Với đề thi Ngữ văn lớp 10 năm 2016, các em sẽ luôn nhớ mình chỉ xấu hổ khi không chịu học, chứ không bao giờ xấu hổ trước những điều chưa biết.


NHẬT CHUNG
 


.