(Báo Quảng Ngãi)- Cuối tháng 3 vừa qua, tại huyện vùng cao Trà Bồng có một sự kiện gây chú ý của nhiều người, đặc biệt là những ai đang công tác trong ngành giáo dục. Đó là cuộc thi tuyển chức danh hiệu trưởng, hiệu phó trong các trường trung học cơ sở, tiểu học và mầm non. Sở dĩ sự kiện trên gây sự chú ý là vì, có lẽ đây là lần đầu tiên tại một huyện vùng cao, để được làm lãnh đạo, dù chỉ mới ở cấp trường, cũng phải thi. Điều này đã phá vỡ những điều gần như mặc định từ trước đến nay. Đó là lãnh đạo của các trường là những người đã được cấp ủy, ban giám hiệu... chọn lựa sau các đợt lấy phiếu tín nhiệm từ cơ sở.
Bây giờ thì đã khác, người nào muốn làm lãnh đạo, “được lòng” cấp trên không thôi chưa đủ mà người đó phải có năng lực thật sự, được sàng lọc trong thực tiễn công tác và qua một kỳ thi tuyển công khai, minh bạch.
Các ứng cử viên hẳn là những người thật sự có năng lực quản lý, có phẩm chất đạo đức tốt, được đồng nghiệp nể trọng cả về chuyên môn lẫn tư cách, điều cuối cùng là người đó đã tự tin vào khả năng của mình. Một khi đã hội tụ đủ các yếu tố đó thì ứng cử viên, nếu “trúng tuyển” sẽ là những cán bộ lãnh đạo thật tài, đủ khả năng để thúc đẩy đơn vị mà mình lãnh đạo ngày một phát triển.
Dĩ nhiên, trong “bài thi” của các ứng viên, ngoài khả năng linh hoạt trong cách quản lý, có nhiều sáng kiến, còn phải đưa ra “lộ trình” để làm thay đổi theo chiều hướng tích cực của đơn vị mà mình sẽ làm lãnh đạo nếu trúng tuyển. Nếu những cam kết ấy của các ứng cử viên mà không thực hiện được sau khi trúng tuyển thì chắc chắn lòng tự trọng sẽ không cho phép họ “bám đến cùng” chức danh mà mình đang đảm nhận. Cái ưu việt của cuộc thi để được làm lãnh đạo là ở chỗ đó. Nó khác với quy trình bổ nhiệm được sắp đặt từ trước. Nhiều người sau khi được bổ nhiệm đã bộc lộ những khiếm khuyết trong quản lý, nhưng rất khó để luân chuyển người đó khỏi vị trí mà họ đang đảm nhận.
Không phải đến hôm nay mới diễn ra cuộc thi làm lãnh đạo trong ngành giáo dục ở huyện Trà Bồng. Năm 2013, ngành y tế của tỉnh cũng đã diễn ra cuộc “sát hạch” cho chức danh giám đốc Sở Y tế. Ở Đà Nẵng và một số địa phương khác cũng đã từng tổ chức các cuộc thi vào các chức danh lãnh đạo ở nhiều ngành khác nhau. Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải cũng đã thông báo thi tuyển vào chức danh Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ. Thi tuyển vào các vị trí lãnh đạo đã không còn mới nữa, nhưng với huyện vùng cao Trà Bồng là điều quá mới mẻ. Có lẽ những người lãnh đạo ở địa phương này, ngoài việc thông qua kỳ thi nói trên để chọn ra những nhà quản lý thực tài cho các trường, họ còn xem đó như là bước thử nghiệm để mở rộng phạm vi thi làm lãnh đạo cho các ngành khác.
Làm lãnh đạo cũng phải thi, đây là một hình thức tuyển chọn lành mạnh, nó sẽ dần bớt đi những cán bộ lãnh đạo kém về năng lực. Các kỳ thi tuyển các chức danh lãnh đạo được tổ chức công khai, minh bạch và công tâm sẽ chọn ra những nhà quản lý thật sự có năng lực. Một guồng máy quản lý thật sự mạnh và “trôi việc” phải được bắt đầu từ những cuộc sát hạch như thế.
TRẦN ĐĂNG
